Vefkli Yelek, 19. yüzyılın başı, patiska.
Ekrem Hakkı Ayverdi’nin eşsiz koleksiyonu Ekrem Hakkı Ayverdi (1899 – 1984): Mimarlık Tarihçisi, Restoratör, Koleksiyoner sergisi kapsamında İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nde. Blog’da bu sefer de koleksiyonda yer alan muskalara, tılsımlara, hilye-i-şeriflere göz atıyoruz…
Bütün Doğu toplumlarında olduğu gibi, Osmanlı’da da, evrende var olduğuna inanılan olumsuz güçlerden ve insanların “kem nazarlarından” çok korkulmuş, bunlardan korunmak için Allah’ın, peygamberlerin, meleklerin isimleriyle veya bunların harflere tekabül eden rakamlarla (ebcetle) ifade edildiği “vefkler” ile donatılmış levhalarla muska kalıplarının yanı sıra, üzerinde bunların yazılı olduğu “tılsımlı” gömlekler ve mendiller imal edilmiştir.
Mühür, 19. yüzyılın sonu – 20. yüzyılın başı, pirinç.
Bardak, 19. yüzyıl, pişmiş toprak.
Ayrıca 17. yüzyılda ünlü hattat Hafız Osman’ın (ö.1698) icat ettiği, Hz. Muhammed’in eşkâlini tasvir eden ve “hilye-i şerif” ya da “hilye-i saadet” olarak anılan hat levhaları da, her türlü kötülüğe, özellikle İstanbul’da yangına karşı koruyucu olarak kabul edildiğinden evlerin duvarlarında ve saçaklarında yer almıştır. İslâm Peygamberi’nin “soyut portresi” olarak değerlendirilebileceğimiz bu levhalar dönemin zevkine göre değişen üsluplarda tezhiplerle süslenmiştir.
Hilye-i Şerif, Abdülkadir Şükrî, 18. yüzyılın sonu.
Kâğıt, mürekkep, tezhip boyaları, altın.